Kasaba Mağaza Sahibi Kim? Unutulmaz Bir Hikâyenin Kalbine Yolculuk Bazen bir kasabanın kalbi, meydanındaki çınar ağacında değil; köşedeki eski bir mağazanın tahta kapısında atar. İnsanlar oraya sadece alışveriş yapmak için değil, dertleşmek, umutlarını paylaşmak ve hayatın karmaşasında bir nefes almak için gider. İşte bugün size o mağazanın kapısından içeri adım attığınızda hayatınızın değişebileceği bir hikâye anlatacağım. Kasabanın Kalbindeki Adam: Cemal Usta Güneş, kasabanın dar sokaklarını ısıtırken, meydanın köşesinde eski bir tabelanın altında bir dükkân parlıyordu: “Cemal’in Dünyası.” Ahşap raflarında sabunlar, çaylar, defterler… Yani aslında sıradan bir dükkân gibi görünüyordu. Ama orayı özel kılan şey ürünleri değil, sahibiydi: Cemal Usta. Cemal,…
6 YorumEtiket: bir
Tam Fırlama Ne Demek? Kültürel Kodların İçinde Bir Karakterin Antropolojisi Bir antropolog olarak dünyanın farklı toplumlarını dolaşırken her kültürde beni büyüleyen bir şey vardır: İnsanların kendilerini tanımlama biçimleri. Her toplum, davranış kalıplarını, mizah anlayışını ve toplumsal sınırlarını belirleyen sözcüklerle bir kimlik inşa eder. Türk kültüründe bu sözcüklerden biri “tam fırlama”dır. Yüzeyde, birini biraz yaramaz, biraz kurnaz ama sevimli biçimde tanımlayan bu ifade, aslında çok daha derin bir kültürel arketip taşır. Bu yazıda “tam fırlama” olgusunu antropolojik bir mercekten inceleyecek, ritüeller, semboller ve kimliklerin bu kavrama nasıl anlam kazandırdığını tartışacağız. “Tam Fırlama”: Mizahın ve Direncin Dilinde Bir Figür Tam fırlama kelimesi,…
8 YorumHayatta en çok sevdiğim şeylerden biri, bir konunun tek bir doğruya indirgenemeyeceğini fark etmektir. Çünkü her meseleye bakış açımız, kim olduğumuzla ve dünyayı nasıl algıladığımızla yakından ilgilidir. “Karartma” konusu da tam olarak böyle… Kimi için teknik bir savunma yöntemi, kimi için toplumsal hafızanın ağır bir yükü. Bugün, bu çok yönlü kavramı hem veri odaklı hem de duygusal bir mercekle birlikte ele alalım. Karartma Nedir? Temel Bir Tanım “Karartma” kelimesi, en basit tanımıyla, ışığın veya bilginin kasıtlı olarak engellenmesi, gizlenmesi ya da bastırılması anlamına gelir. Tarih boyunca bu kelime hem savaş stratejilerinde hem de toplumsal olaylarda farklı anlamlarda kullanılmıştır. İkinci Dünya…
6 YorumHipermetrop Kaç Yaşında Başlar? Felsefi Bir Bakış Giriş: Zamanın Gözümüzdeki Gösterimi Felsefeye başlarken, her şeyin başlangıcını ve sonunu sorgulamak, bir insanın varoluşunu anlamaya çalışmak kadar doğaldır. Gözlerimiz, bu varoluşun en derin izlerini taşıyan organlarımızdır. İnsan, dünyayı gözleriyle algılar, ancak ne zaman görmek, ne zaman kaybetmek ve ne zaman gözlerinin giderek değişen sınırlarını kabul etmek gerektiğini de yine gözleriyle anlar. Hipermetropi – ya da daha yaygın adıyla uzak görme kusuru – bir insanın yaşamında ne zaman başlayacak? Bu soruya felsefi bir bakış açısıyla yaklaşmak, hayatın anlamı, zamanın algısı ve değişimin kaçınılmazlığı üzerine derin düşüncelere yol açar. Epistemolojik Perspektif: Görmek ve Bilmek…
8 Yorum23 Nisan 1920’de Ne Oldu? Türkiye’nin Kurtuluş Yolunda Bir Dönüm Noktası Merhaba! Bugün, pek çok kişinin duygusal bağlarla hatırladığı ve kutladığı, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinde kritik bir anı daha yakından inceleyeceğiz. 23 Nisan 1920, sadece bir takvim günü değil, Türk milletinin kaderinin dönüştüğü bir tarih. Bu günde ne oldu ve bu tarih, sadece bir bayramın ötesinde nasıl bir anlam taşıyor? Hadi gelin, birlikte bu tarihsel anı biraz daha derinlemesine keşfedelim. 23 Nisan 1920: Bir Milletin Bağımsızlık Adımı 23 Nisan 1920, Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerinin atılmaya başlandığı gündür. O gün, Ankara’da Büyük Millet Meclisi (TBMM) ilk kez toplandı. Bu tarih, sadece bir…
8 YorumHidrojen Nereden Elde Edilir? Bir Psikoloğun Meraklı Gözünden İnsan ve Elementin Ortak Arayışı Bir psikolog olarak bazen bir elementin hikâyesi, bir insanın içsel yolculuğuna şaşırtıcı biçimde benzer gelir. Hidrojen… Evrenin en basit ama en yaygın elementi. Aynı zamanda insan zihninin en karmaşık sorularına ayna tutan bir simge. Hidrojen nereden elde edilir? sorusu ilk bakışta teknik bir soru gibi görünse de, psikolojik açıdan bu sorunun altında çok daha derin bir arayış gizlidir: İnsan, kendi enerjisini, motivasyonunu, hatta varoluş nedenini nereden elde eder? Bilişsel Psikoloji: Anlam Arayışının Yakıtı Bilişsel psikolojiye göre insan zihni, sürekli olarak anlam üretme çabası içindedir. Tıpkı hidrojenin suyun…
6 YorumHidrobiyom Ne Demek? Suyun Kültürlerle Kesiştiği Antropolojik Bir Yolculuk Bir antropolog olarak farklı kültürlerin suya bakış biçimlerini, onunla kurdukları ilişkiyi ve suyun insanlar arası bağları nasıl şekillendirdiğini gözlemlemek her zaman ilgimi çekmiştir. Suyun sadece bir madde değil, yaşamın biyolojik, toplumsal ve sembolik merkezi olduğunu keşfettiğinizde, “hidrobiyom” kavramı bambaşka bir anlam kazanır. Bu kavram, yalnızca bir ekolojik denge meselesi değil; aynı zamanda insan kültürlerinin kendilerini suyla nasıl tanımladıklarının bir yansımasıdır. Hidrobiyomun Tanımı: Su ve Yaşam Arasındaki Görünmez Ağ Bilimsel olarak hidrobiyom, sucul ortamlarda yaşayan mikroorganizmaların oluşturduğu biyolojik topluluğu ifade eder. Göllerde, nehirlerde, okyanuslarda ve hatta içme suyumuzda bulunan milyonlarca mikroskobik canlı,…
8 YorumHer Gün Güneş Kremi Sürersek Ne Olur? Ekonomik Bir Bakış Bir ekonomist olarak şu temel soruyla başlamak gerekir: Kaynaklar sınırlı, tercihler sonsuzsa; her tercih bir fedakârlık değil midir? Güneş kremi sürmek ilk bakışta kişisel bir sağlık alışkanlığı gibi görünür, ancak her tüp krem, üretim zincirinden çevreye, tüketim alışkanlıklarından toplumsal maliyetlere kadar uzanan karmaşık bir ekonomik dengeyi temsil eder. Bu yazıda, “her gün güneş kremi sürersek ne olur?” sorusuna sadece dermatolojik değil, ekonomik bir perspektiften yanıt arayacağız. Bireysel Tercihler ve Fırsat Maliyeti: Her Krem Bir Karar Ekonomide temel bir kavram vardır: fırsat maliyeti. Yani bir şeyi seçtiğimizde, seçmediğimiz şeyin bedelini de…
4 YorumKaynakların Sınırlılığı ve Siyasal Tercihlerin Ekonomik Gerçekliği: HDP’nin Kuruluşuna Ekonomik Bir Bakış Ekonomistlerin dünyasında her şey bir seçimdir: sınırlı kaynaklarla sonsuz ihtiyaçlara cevap arama çabası. Bu çaba sadece piyasalarda değil, siyasetin kalbinde de kendini gösterir. Çünkü siyasi partiler, tıpkı piyasadaki aktörler gibi, birer “talep ve arz” dengesinin ürünüdür. Halkın ihtiyaçları taleptir; ideolojiler, vaatler ve politikalar ise arz. Bu perspektiften bakıldığında, Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) ortaya çıkışı da bir ekonomik denge arayışının siyasal yansıması olarak okunabilir. HDP Ne Zaman Kuruldu ve Kim Tarafından Kuruldu? HDP, 15 Ekim 2012 tarihinde kuruldu. Parti, Türkiye’deki farklı sol, demokratik, çevreci ve özgürlükçü hareketlerin birleşimi olarak…
2 YorumGüneşli Meydanına Giden Minibüsler ve Toplumsal Hareketliliğin Sosyolojisi Bir Araştırmacının Gözünden: Şehrin Nabzı Minibüs Hatlarında Atar Sabahın erken saatlerinde elimde not defterimle Güneşli Meydanı’na doğru yola çıkarken, aklımda sadece bir soru vardı: “Güneşli Meydanı’na hangi minibüs gider?” Yüzeyde sıradan bir ulaşım sorusu gibi görünen bu cümle, aslında kent sosyolojisinin derin bir metaforudur. Çünkü şehirde bir yere ulaşmak, sadece mekânsal bir hareket değil, aynı zamanda toplumsal bir etkileşim biçimidir. Minibüs, bu etkileşimin en canlı, en dinamik ve en sahici sahnelerinden biridir. Toplumsal Yapıların Görünmez Haritası: Minibüs Hatları Minibüsler, şehirde yaşayan insanların sosyoekonomik konumlarını, kültürel tercihlerini ve toplumsal normlarını yansıtan küçük laboratuvarlardır.…
6 Yorum